زیرسازی ساندویچ پانل، همانند پایه و پی یک ساختمان، نقشی حیاتی و تعیین‌کننده در استحکام و دوام سازه ایفا می‌کند.
در حقیقت چون ساندویچ پنل به تنهایی عضو باربر ساختمان محسوب نمی‌شود برای انتقال بارهای وارده به یک زیرسازی فلزی نیاز دارد.
پس از اجرای زیرسازی، پوشش دیوار و سقف سازه با استفاده از پیچ ساندویچ پانل به زیر سازی متصل می‌شوند.
زیرسازی همان عملیات شاسی کشی ساندویچ پانل است که با استفاده از انواع مختلف پروفیل قوطی، لوله و نبشی انجام می‌شود. این مرحله پس از اجرای اسکلت، تیر و ستون انجام می‌شود.
در مواردی که اسکلت سازه از جنس بتنی باشد به دلیل عدم امکان اتصال مستقیم ساندویچ پانل به بتن از طریق پیچ، ناگزیر باید از یکسری اکسسوری فلزی مانند بیس پلیت و رول بولت برای اتصال ساندویچ پانل به اسکلت استفاده شود.
بسیاری از منابع به مزایای زیرسازی ساندویچ پانل اشاره می‌کنند، اما زیرسازی در یک سازه پیش‌ساخته یک انتخاب اختیاری نیست، بلکه ضرورت دارد.
اجرای دقیق و حرفه ای زیرسازی پانل از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، زیرا بر روی عملیات نصب و اجرا و طول عمر سازه تاثیرگذار است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر توصیه می‌کنیم مقاله نصب ساندویچ پانل را مطالعه کنید.
انواع زیرسازی ساندویچ پانل
از جمله مهم‌ترین انواع زیرسازی می‌توان به زیرسازی فلزی با استفاده از پروفیل‌های فولادی، زیرسازی چوبی با استفاده از تیرچه و تخته، و زیرسازی بتنی اشاره کرد.
هر یک از این روش‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب مناسب‌ترین روش نیازمند بررسی دقیق شرایط پروژه است. به عنوان مثال، زیرسازی فلزی به دلیل استحکام بالا و سرعت اجرای بیشتر، در سوله ساندویچ پانل بسیار رایج است، در حالی که زیرسازی چوبی به دلیل ظاهر طبیعی و عایق بودن، در ساختمان‌های چوبی و ویلاها کاربرد بیشتری دارد.
در زیرسازی فلزی که در این مقاله راجع به آن صحبت می‌کنیم ابعاد و ضخامت انواع پروفیل با توجه به ضخامت ساندویچ پانل مشخص می‌شود.
ملحقات زیرسازی فلزی مانند پروفیل قوطی، پرلین و نبشی تنها برای سازه‌های ساندویچ پانلی استفاده نمی‌شود، بلکه برای سازه‌هایی با پوشش ورق گالوانیزه سینوسی، ذوزنقه، پی وی سی، پلی کربنات، طرح سفال، یک لایه ورق و فوم پشم سنگ نیز به کار می‌رود.
زیرسازی ساندویچ پانل دیواری
به زیرسازی ساندویچ پانل دیواری اصطلاحا گیرت (Girt) گفته می‌شود. زیرسازی مناسب، بار وارده بر پانل‌ها را به طور یکنواخت توزیع کرده و از ایجاد تنش و تغییر شکل در پانل‌ها جلوگیری می‌کند. ضخامت و فاصله بین مقاطع زیرسازی پانل دیواری با توجه به ضخامت پانل‌ها، بار وارده و فاصله بین ستون‌ها تعیین می‌شود.
انتخاب ضخامت و فاصله بین مقاطع زیرسازی تماما بر عهده طراح و مهندسین محاسب است، چرا که این پارامترها بر اساس نوع و میزان واکنش ساندویچ پنل انتخاب می‌شود.
زیرسازی ساندویچ پانل سقفی
زیرسازی ساندویچ پانل سقفی با پرلین یکی از روش‌های متداول و موثر برای ایجاد یک سقف مقاوم و عایق است. در این روش، پروفیل‌های Z شکل (پرلین) به عنوان زیرسازی اصلی عمل می‌کنند.
پرلین‌ها به صورت موازی و با فاصله مشخص روی سازه اصلی (تیرآهن‌ها یا تیرچه‌ها) نصب می‌شوند و سپس پانل‌های سقفی با استفاده از پیچ‌های مخصوص به آن‌ها متصل می‌شوند.
انتخاب نوع و ابعاد پرلین به عواملی مانند طول دهانه، بار وارده، نوع پانل و ضوابط طراحی بستگی دارد. استفاده از پرلین به دلیل استحکام بالا، توزیع یکنواخت بار، سهولت در نصب و امکان ایجاد شیب برای آب‌رو، روش مناسبی برای زیرسازی ساندویچ پانل سقفی محسوب می‌شود.
یکی از نکات بسیار مهم در زیرسازی پانل سقفی، توجه به شیب‌بندی مناسب است. شیب‌بندی صحیح کمک می‌کند تا آب باران به‌راحتی از روی سقف سرازیر شود و از تجمع آب، نشت، خوردگی و آسیب به سازه جلوگیری کند.
برای سقف‌های ساندویچ پانلی، حداقل شیب مورد نیاز ۱۵ درصد است. این میزان شیب به عواملی مانند نوع پوشش سقف، میزان بارندگی منطقه، نوع مصالح به‌کاررفته و طول دهانه سقف بستگی دارد.
ابعاد زیرسازی فلزی ساندویچ پانل
مهندسین محاسب ابعاد زیرسازی پانل ساندویچی را بر اساس بارهای مرده و زنده ساختمان، ضخامت پانل و فواصل زیرسازی تعیین می‌کنند. به صورت موردی عوامل زیر بر روی تعیین ابعاد زیرسازی فلزی تاثیرگذار است:
- میزان بار وارده به ساختمان
- نوع و ضخامت ساندویچ پانل
- فواصل زیرسازی فلزی
- نحوه اتصال ساندویچ پنل به زیرسازی
مهندسان نوع و ضخامت پروفیل در زیرسازی ساندویچ پانل را بر اساس محاسبات مهندسی و با در نظر گرفتن عوامل مختلفی از جمله ظرفیت باربری پروفیل، میزان تحمل بار ساندویچ پانل و فاصله دهانه زیرسازی انتخاب می‌کنند.
در سازه‌هایی که از ساندویچ پانل با ضخامت ۴ تا ۶ سانتی‌متر استفاده می‌کنند، فاصله بهینه بین زیرسازی‌ها معمولاً بین ۸۰ سانتی‌متر تا ۱.۵ متر تعیین می‌شود. برای این منظور، از پروفیل‌های قوطی با ابعاد 8×8 تا 12×12 سانتی‌متر به عنوان رایج‌ترین مقاطع استفاده می‌گردد.
هزینه زیرسازی ساندویچ پانل چه قدر تمام می‌شود؟
هزینه زیرسازی پنل ساندویچی به عوامل مختلفی بستگی دارد و یک عدد ثابت برای آن نمی‌توان تعیین کرد. این هزینه تحت تأثیر موارد زیر قرار می‌گیرد:
- نوع و ابعاد سازه
- نوع و ضخامت پروفیل
- دستمزد نیروی کار
- هزینه حمل و نقل
- نوسانات بازار
برای تخمین دقیق هزینه زیرسازی ساندویچ‌پنل، بهتر است با چندین پیمانکار متخصص در این زمینه مشورت کرده و از آن‌ها استعلام قیمت بگیرید. پیمانکاران آسیا پانل با بررسی نقشه‌های اجرایی، مشخصات پروژه و انجام بازدید از محل، می‌توانند یک برآورد دقیق از هزینه‌ها ارائه دهند.
سوالات متداول زیرسازی پانل
انتخاب نوع پروفیل برای زیرسازی پانل به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
ضخامت ساندویچ پانل
هرچه ضخامت پانل بیشتر باشد، پروفیل قوی‌تری نیاز است.
بارگذاری
نوع و میزان بار وارده بر سازه (ثابت، متحرک، باد، زلزله) در انتخاب پروفیل مؤثر است.
فاصله دهانه‌ها
فاصله بین ستون‌ها و تیرچه‌ها بر نوع و اندازه پروفیل تأثیر می‌گذارد.
شرایط محیطی
رطوبت، دما و خوردگی محیط نیز در انتخاب نوع پروفیل باید در نظر گرفته شوند.
معمولاً از پروفیل‌های قوطی، نبشی، زد (Z) و یو (U) برای زیرسازی پنل استفاده می‌شود. انتخاب نوع پروفیل به عوامل ذکر شده در سوال قبلی و همچنین طراحی سازه بستگی دارد.
فاصله بین پروفیل‌های زیرسازی به ضخامت پانل، نوع بارگذاری و سایر عوامل بستگی دارد. معمولاً در ساندویچ پانل‌های با ضخامت ۴ تا ۶ سانتی‌متر، فاصله بین پروفیل‌ها را بین ۸۰ سانتی‌متر تا ۱.۵ متر در نظر می‌گیرند.
بله، می‌توان از زیرسازی پانل ساندویچی در انواع ساختمان‌ها مانند سوله، سالن ورزشی، سردخانه، کارگاه و ساختمان پیش‌ساخته استفاده کرد.
تراز بودن سطح
سطح زیرسازی باید کاملاً تراز باشد تا از ایجاد تنش در ساندویچ پانل‌ها جلوگیری شود.
اتصالات محکم
اتصالات بین پروفیل‌ها و ساندویچ پانل‌ها باید با استفاده از پیچ‌های مناسب و به صورت محکم انجام شود.
عایق‌کاری
در صورت نیاز، قسمت‌های خالی بین پروفیل‌ها و ساندویچ پانل‌ها باید عایق‌کاری شود.
رعایت استانداردها
اجرای زیرسازی باید مطابق با استانداردهای ساختمانی و آیین‌نامه‌های مربوطه انجام شود.
