ساختمان پیش ساخته (Prefabricated Structure) نوعی سازه است که اجزای آن به‌صورت کامل یا جزئی در کارخانه تولید شده و پس از حمل به محل پروژه، مونتاژ و نصب می‌شود.1
کارخانه این قطعات پیش ساخته، از جمله دیوار، سقف، کف، درب، پنجره، ستون و تیر را تولید می‌کند و پس از آماده‌سازی، آن‌ها را به محل پروژه منتقل می‌کنند.
سرعت بالا، کاهش هزینه‌ها، کیفیت یکنواخت و امکان شخصی‌سازی، این روش ساخت‌وساز را در سال‌های اخیر به گزینه‌ای پرطرفدار تبدیل کرده است.
برای ساخت سقف یا دیوار ساختمان پیش ساخته، سازندگان از مصالح مختلفی مانند بتن، فولاد، چوب یا پانل ساندویچی بهره می‌برند.
در ساخت ساختمان پیش ساخته مدولار و ماژولار، سازندگان بخش‌های مختلف را در کارخانه تولید کرده و سپس آن‌ها را در محل پروژه مونتاژ می‌کنند. اما تفاوت‌هایی هم بین این دو وجود دارد.
ساختمان پیش ساخته (prefabricated structure)
ساختمان پیش ساخته با ساندویچ پانل شامل بخش‌هایی است که در کارخانه تولید شده و در محل پروژه مونتاژ می‌شود. این بخش‌ها می‌تواند شامل دیوار، سقف، کف و حتی کل اتاق‌ها باشد.
ساختمان مدولار (Modular Building)
کارخانه این قطعات و اجزای ساختمان مانند دیوارها، سقف، کف، ستون‌ها و ساندویچ پانل‌ها را تولید می‌کند و سپس آن‌ها را به محل پروژه منتقل کرده و مونتاژ می‌کنند.
ساختمان ماژولار (Volumetric Modular Building)
کارخانه بخش‌های بزرگ‌تر ساختمان، مانند اتاق‌ها یا واحدهای کامل (مثلاً آشپزخانه یا سرویس بهداشتی)، را از پیش می‌سازد و سپس آن‌ها را در محل پروژه نصب می‌کنند.
درواقع، ساختمان ماژولار سطح پیش‌ساختگی بالاتری دارد و واحدهای کاملی را شامل می‌شود، درحالی‌که ساختمان مدولار بیشتر شامل قطعاتی است که در محل پروژه به هم متصل می‌شوند.
موارد استفاده از ساختمان پیش ساخته
ساختمان پیش ساخته ساندویچ پانل در موارد زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:
- ساختمان پیش ساخته اداری، تجاری
- فروشگاه، رستوران و هتل
- ویلای پیش ساخته
- کمپ کارگری
- مدرسه
- بیمارستان
- مراکز فرهنگی و هنری
- ساختمان نمایشگاهی
مزایای استفاده از ساختمان پیش ساخته ساندویچ پانل
ساختمان پیش ساخته نمی‌تواند به‌طور کامل چایگزین ساختمان‌های سنتی شود، اما مزایای فراوان آن باعث شده است که در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی کسب کند.
کاهش زمان ساخت
یکی از مهم‌ترین مزایای ساختمان پیش ساخته ساندویچ پانل، سرعت بسیار بالای ساخت آن است. بسیاری از اجزای ساختمان در کارخانه تولید می‌شوند و تنها مونتاژ آن‌ها در محل پروژه باقی می‌ماند. این امر باعث کاهش قابل توجه زمان ساخت و تحویل پروژه می‌شود.
کاهش هزینه‌های جانبی
کاهش زمان ساخت به معنای کاهش هزینه‌های جانبی مانند هزینه نیروی کار، تامین مصالح، اجاره تجهیزات و تأخیر در بهره‌برداری است.
کنترل کیفیت دقیق
سازندگان تمامی مراحل تولید و مونتاژ ساختمان پیش‌ساخته را در محیط کارخانه و تحت کنترل دقیق انجام می‌دهند. این امر باعث افزایش کیفیت ساخت و کاهش احتمال بروز مشکلات در آینده می‌شود.
استفاده از مصالح با کیفیت
سازندگان ساختمان پیش‌ساخته معمولاً از مصالح باکیفیت و استاندارد استفاده می‌کنند که دوام و طول عمر سازه را افزایش می‌دهد.
طراحی متنوع
ساختمان پیش ساخته ساندویچ پانل را می‌توان در طرح‌ها و اندازه‌های مختلفی اجرا کرد. این امر باعث می‌شود که ساختمان متناسب با نیازها و سلیقه‌های مختلف طراحی شود. حتی بعد از مدتی استفاده و انتقال اجزا به محلی دیگر می‌توانید ابعاد و متراژ پروژه خود را تغییر دهید.
طراحی مقاوم
طراحان بسیاری ساختمان پیش‌ساخته را مطابق با استانداردهای لرزه‌ای طراحی می‌کنند تا مقاومت بالایی در برابر زلزله داشته باشند.
عناصر سازنده ساختمان پیش ساخته ساندویچ پانل
کفپوش
کف ساختمان پیش ساخته ساندویچ پانل نیز همانند منازل مسکونی از جنس سرامیک یا پارکت کار می‌شود.
تیر سقف
تیرهای فلزی به‌عنوان یکی از اجزای اصلی سقف، بارهای وارده را تحمل کرده و به ستون‌ها منتقل می‌کنند. برای ساخت این تیرها از مقاطع فولادی مانند تیرآهن، تیر ورق یا پروفیل Z استفاده می‌کنند.
عایق بندی سقف
برای عایق بندی سقف نیز از انواع ساندویچ پانل سقفی با هسته فوم پلی اورتان یا پشم سنگ استفاده می‌کنند تا از تبادل انرژی حرارتی و برودتی در زمستان و تابستان جلوگیری شود.
ستون های اصلی
ستون‌ها به‌عنوان عناصر باربر عمودی، بارهای سقف و دیوارها را به فونداسیون منتقل می‌کنند. این ستون‌ها معمولاً از مقاطع فولادی H ساخته می‌شوند. این ستون‌ها علاوه بر تحمل بارهای ثقلی، در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله نیز مقاومت می‌کنند.
عایق بندی دیوار
سازندگان برای دیوار ساختمان پیش ساخته ساندویچ پانل، از ساندویچ پانل پلی اورتان یا پشم سنگ به‌عنوان متریال اصلی استفاده می‌کنند.
پوشش داخلی دیوار
برای پوشش نمای داخلی سازه معمولا از کناف (گچ برگ) یا پی وی سی استفاده می‌کنند.
نمای بیرونی دیوار
سازندگان برای افزایش زیبایی و جذابیت ظاهری، از ورق سایدینگ، پوشش کامپوزیت یا چوبی در نمای بیرونی دیوارهای سازه پیش ساخته استفاده می‌کنند.
انواع ساختمان پیش ساخته
ساختمان پیش ساخته را بر اساس نوع پوشش دیوار، سقف و اسکلت دسته‌بندی می‌کنند.
ساختمان بتنی
در این نوع ساختمان، از قطعات بتنی پیش ساخته استفاده می‌شود. این قطعات می‌توانند شامل دیوارها، سقف‌ها، کف‌ها و حتی ستون‌ها باشند. ساختمان بتنی پیش ساخته با مقاومت بالا در برابر آتش و رطوبت، گزینه‌ای مناسب برای سازه‌های مسکونی، اداری و آموزشی محسوب می‌شود.
ساختمان LSF
در ساخت سازه LSF از قطعات فلزی سبک با جنس گالوانیزه استفاده می‌کنند. این قطعات وزن بسیار کمی دارند در نتیجه سبب کاهش بار مرده ساختمان می‌شوند همچنین در برابر رطوبت و زنگ زدگی مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهند. اتصالات اسکلت این سازه با استفاده از پیچ و جوشکاری شکل می‌گیرد.
ساختمان چوبی
در ساخت ساختمان چوبی از چوب طبیعی و فرآورده‌های چوبی مانند تخته‌های چندلایه استفاده می‌کنند. سازندگان سازه چوبی پیش ساخته از این متریال به دلیل عایق حرارتی و صوتی عالی آن استفاده می‌کنند که گزینه‌ای ایده‌آل برای ویلاهای مدرن، کلبه‌ها و ساختمان‌های مسکونی کوچک، به‌ویژه در مناطق شمالی کشور است.
سازندگان ساختمان پیش ساخته چوبی با وجود مزایای متعددی مانند سرعت ساخت بالا، سازگاری با محیط‌زیست و زیبایی ظاهری، با چند چالش نیز مواجه هستند. برخی از معایب مهم ساختمان پیش ساخته چوبی عبارت است از:
- حساسیت به رطوبت و پوسیدگی
- خطر آتش سوزی
- حساسیت به قارچ ها و حشرات
- انبساط و انقباض چوب
- هزینه بالاتر
- نیاز به نگهداری مداوم
ساختمان فلزی
کارخانه‌ها قطعات پیش ساخته فولادی را در اشکال مختلف تولید کرده و این قطعات را با مقاومت بالا در برابر فشار، حرارت و رطوبت عرضه می‌کنند. سازندگان از پروفیل‌های فولادی سبک و باکیفیت برای ساخت ساختمان پیش ساخته فلزی، از جمله سازه‌های مسکونی، تجاری و صنعتی، به‌عنوان گزینه‌ای ایده‌آل استفاده می‌کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، می‌توانید مقاله خانه پیش ساخته را مطالعه کنید.
قیمت ساختمان پیش ساخته
قیمت ساختمان پیش ساخته به عوامل مختلفی بستگی دارد، برخی از این عوامل عبارتند از:
- نوع مصالح
- ابعاد و متراژ
- تعداد طبقات
- نوع کاربری
- امکانات داخلی
- کیفیت مصالح
- تجهیزات و محل اجرا
- شرایط آب و هوایی منطقه
- هزینه نصب ساندویچ پانل
اگر قصد خرید ساختمان پیش ساخته دارید، می‌توانید با کارشناسان آسیا پانل تماس بگیرید و از آن‌ها مشاوره بگیرید و قیمت را استعلام کنید.
سوالات متداول ساختمان پیش ساخته
سازندگان اجزای ساختمان پیش ساخته را در کارخانه تولید کرده و سپس آن‌ها را در محل پروژه مونتاژ می‌کنند. این روش نسبت به ساخت سنتی، سرعت بالاتر، هزینه کمتر، کیفیت یکنواخت و کاهش ضایعات دارد.
عوامل مختلفی مانند متراژ، نوع متریال، امکانات داخلی، نوع اسکلت (فولادی، چوبی یا ساندویچ پانل)، عایق‌بندی و هزینه حمل و نصب، قیمت ساختمان پیش ساخته را تعیین می‌کنند. برای دریافت قیمت دقیق، می‌توانید با تولیدکنندگان و دفاتر فنی و مهندسی نصب و اجرا تماس بگیرید.
برای حمل و نقل متریال ساختمان پیش ساخته، به دلیل ابعاد بزرگ و وزن بالای قطعات، معمولاً از تریلر یا خاور بغل بازشو استفاده می‌کنند.
عمر مفید ساختمان پیش ساخته به کیفیت متریال، روش ساخت و شرایط نگهداری بستگی دارد. ساختمان پیش ساخته به‌طور میانگین بین ۳۰ تا ۵۰ سال عمر مفید دارد.
بله، ساختمان پیش ساخته را می‌توان بر اساس نیاز و سلیقه مشتری طراحی کرد. می‌توان نوع متریال، تعداد و ابعاد اتاق‌ها، نوع نما، عایق‌بندی و سایر جزئیات را مطابق با سلیقه و درخواست مشتریان تولید کرد.
مدت زمان ساخت به اندازه و نوع ساختمان بستگی دارد، اما معمولاً بین چند هفته تا یک ماه طول می‌کشد. این زمان در مقایسه با ساخت‌وساز سنتی بسیار کمتر است.
برخی از انواع ساختمان پیش ساخته، مانند ساختمان ماژولار، قابلیت جابه‌جایی دارند. این نوع سازه‌ها به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که بتوان آن‌ها را از یک محل به محل دیگر منتقل کرد.
منابع مقاله:
